Zuckertechnische Fachausdrücke

 

This term is

Enter search term

 

Termin

 

Definicja

Uwagi, akapit, synonimy

Afinada

Przez afinację oczyszczony cukier

Afinowanie

Wytworzenie magmy przez mieszanie cukru z syropem i następnym wirowaniem z ewentualnym myciem cukru

Alkaliczność, naturalna

Jak "efektywna alkaliczność": miareczkowanie do pH = 8,2 (fenolftaleiną) pojęcie historyczne

Alkaliczność, optymalna

Alkaliczność soku przefiltrowanego po drugiej saturacji, do minimum zawartośći wapna

Aparat wyparny

Azot, szkodlivy

Częś azotu w burakach cukrowych który do czasie produkcji dostaje się do melasu, tzw azot melasotwórczy.

Breja buraczana

Specjalnie dla analyzy przygotowana próba buraka w formie brei

Burak

Skrócone określenie dla rośliny: burak cukrowy. Botanicznie: zgęściały korzeń główny z hipokotylem służący do magazynowania substancji rezerwowych (zapasowych)

Buraki składowane

Buraki ze składu (w przeciwieństwie do świeżo zbieranych buraków)

Buraki, pogorszone (zmienione)

Buraki pogorszone w ich podatności do obróbki poprzez zewnetrzne wpływy Jeżeli jest wymagany dokładny opis, to używa się np. wyrażenia buraki uszkodzone poprzez mróz (nie buraki zmarznięte).

Buraki, wielokorzeniowe

Buraki z większą (jak jeden) ilośćią korzeni

Błoto

patrz: Błoto saturacji

Błoto

Błoto defekacyjne dostarczone w formie handlowej Teź: Błoto defekacyjne

Błoto saturacji

Osad, który powstał przez działanie wapna i dwutlenku węgla i który posiada większa ilość płynu i błotnistą konsystencję Krótko: Błoto

Cukier

Oznaczenie dla dwuchsacharydu sacharozy i dla produktów przemysłu cukrowniczego których głównym składnikiem jest sacharoza.

Cukier biały

Krystaliczny cukier wysokiej czystości. Określenie poszczególnych gatunków cukru białego następuje cyframi arabskimi, n.p. "cukier biały 1" lub "cukier biały 2". Dalsze liczby określają gorszą jakoś cukru.

Cukier inwertowany

Mieszanina równych częśći glukozy i fruktozy powstaje przez hydrolizę sacharozy (inwersja)

Cukier kandyzowany

Po specjalnej krystalizacji otrzymany cukier o dużych kryształach Krótko: "Kandys"

Cukier powrotny

Gotowe produkty (cukier biały, cukier surowy) które na skutek niedostatecznej jakośći zawracąne są do procesu technologicznego

Cukier surowy

Krystalizowany cukier o mniejszej czystośći. Jest produktem końcovym w fabrykach cukru surowego lub produktem pośrednim w fabrykach cukru białego. Nie dotyczny treciego produktu. Określenie następuje według czystośi cukru (np. mączka 1, mączka 2 )

Cukrzyca

Suspensja kryształów z wielką ilośćią kryształów

Cukrzyca zarodowa

Suspensja z określona ilośćia kryształów, jako podstawa kontrolowanego rozrostu kryształów, w celu uzyskania żadanego rozrzutu wielkośći kryształów

Czas trwania procesu krystalizacji wyparowania

Czas od otwarcia pary do komory grzejnej, do zamknięcia pary.

Czas trwania szarzy

a) przy krystalizacji przez wyparowanie: czas od nabrania soku do krystalizatora do następnego nabrania soku b)przy wirowaniu: czas od początku napełniania wirowki aż do następnego początku napełniania

Czystość

Zawartość cukru w stosunku do zawartośći suchej substancji Liczby (często w procentach) podać tylko z podaniem metod analyzy

Defekacja

Część stacji oczyszczania soku w której dodaje się do soku wapno palone lub mleko wapienne (defekacja wstępna, defekacja główna, defekacja wtórna

Defekosaturacja

Część stacji (sposób) oczyszczania soku, przy której się do soku wprowadza równocześnie wapno i dwutlenek węgla

Dekantat

Nie: "Sok klarowny"

Dekantator

Aparat do wzbogaczania osadu przez sedymentację Nie: "Osadnik"

Denaturowanie

Zmiana komórek buraka, najczęsciej przez ogrzewanie, co jest warunkiem pracy dyfuzyjnen Nie: "Plazmolyza"

Dociąg

W czasie krystalizacji doprowadzony syrup, roztwór, względnie suspensja

Dogotovać

Krystalizacja przez wyparowanie. Okres krystalizacji po ostatnim dociągu do osiągnięcia wymaganej zawartośći suchej substancji w cukrzycy pojęcie historyczne

Dyfuzja

Krok technologiczny w celu otzrymywania soku z buraków cukrowych

Dział wyparki

Aparat wyparny pracujący przy określonym ciśieniu pary grzejnej (n.p. 1. dział, 2. dział)

Efekt krystalizacji przez chłodzenie

Różnica pomiędzy czystościa syropu międzykryształowego cukrzycy na początku i na końcu krystalizacji przez chłodzenie

Efekt krystalizacji wyparowania

Róznica między czystością magmy i czystością syropu międzykrysztalowego. Próby pobiera w momencie zakonczenia gotowania. Nie: Efekt gotowania

Efektywna alkaliczność

patrz: Alkaliczność, efektiwna

Efektywna alkaliczność

Miara alkalicznośći soków po oczyszczaniu soków: Oznaczenie przez miareczkowanie przefiltrowanegosoku po pierwszej saturacji do pH = 9,25 odejmując twardość ogólną pojęcie historyczne

Fałszywe ziarno

Ziarna i zlepki o niepożądanej wielkośći

Frez dla brei buraczanej

Aparat do produkowania brei z poszególnych buraków

Gaz saturacyjny

Gaz zawierająncy wieksza zawartość węgla przeznaczony dla saturacji

Gęstwa

Schlammsaft, z którego oddzielono większą lub mniejszą ilość płynu

Gotowanie

Faza krystalizacji diskontinualnej przez wyparowanie pojęcie historyczne

Głowa

patrz: Głowa buraka

Głowa buraka

Wspólna baza dla liśći buraka cukrowego; botamicznie: epikotyl

Głowa spłikiwacza

Ruchoma dysza z napędem do spłukiwania lub spławiania buraków

Klarówka

Roztwór z pokrywanego alba z afinowanego cukru Określenie następuje według pochodzenia cukru zgodnie ze schematem krystalizacji (np. cukier biały-2-klarówka, cukier II (my mówimy mączka II ), cukier-1-klarówka)

Kopiec buraczany

Sterta buraków która chroniona jest przed wływem atmosferycznym i znajdująca się najczęsciej na polu

Koryto spławiakowe

Służy do transportu buraków przy pomocy wody spławiakowej

Krajalnica

Krajanka

W krajalnici pokrojone buraki

Krajanka pełnowartośćiowa

patrz: Krajanka, pełnowartośćiowa

Krajanka, pełnowartośćiowa

Określenie handlowe dla krajanki suszonej, nie wysłodzonej, -przeznaczonej do sprzedaży. (móże być prasowana)

Krystalizacja

Utworzenie zarodków i rozrost kryształów lub zlepków krystalicznych

Krystalizacja przez chłodzenie

Krystalizacja przez chłodzenie suspensji kryształów

Krystalizacja wyparowania

Krystalizacja przez wyparowanie cieczy rozpuszczającej

Krystalizator chłodzeniowy

Aparat do przeprowadzenia krystalizacji przez chłodzenie Nie: "Mieszadło"

Krystalizator wyparowania

Aparat do przeprowadzania krystalizacji wyparowania

Krystalysat

Przy krystalizacji uzyskana masa kryształów

Kryształ

Nie: "Ziarno"

Krytyczne przesycenie

Stopien przesycenia przy którym nastąpi tworzenie się zarodków Nie: Początek tworzenia małego ziarna

Krytyczne przesycenie

patrz: Przesycenie, krytyczne

Kwas krzemowy, szkodliwy

Część kwasu krzemowego w kamieniu wapiennym, który w warunkach 2. saturacji przechodzi w roztwór

Kwasy całkowite

Względna wartość zawartośći aniónow w burakach cukrowych lub w innych pośredich produktach uzyskana w określonych warunkach

Liczba przesycenia

Iloraz ze stosunku cukier/woda przesyconego roztworu i stosunku cukier/woda nasyconego roztworu przy jednakowych warunkach (temperatura i czystoś tzn. Stosunek niecukry/woda) Stosunek suchych substancji nieuźywa

Liczba szwedzka

patrz: Liczba, szwedzka

Liczba, szwedska

Stosunek masy krajanki o długośći powyżej 5 cm do masy krajanki o długośći poniżej 1 cm

Liście

patrz: Liście buraka

Liśćie buraka

W sensie gospodarstwa chłopskiego: Liśćie buraka z glową Krótki opis: Liść. Botanicznie: aparat (organ) asymilacyjny rośliny buraka cukrowego składający się z blaszki liściowej i ogonka liściowego (łodygi)

Mączka trzecia

Cukier o mniejszej czystośći powstały w ostatnim stopniu krystalizacji w cukrowniach produkujących cukier biały lub żółty

Melas

Odciek trzeciej cukrzycy

Melas handlowy

Melas, który odpowiada uzgodnionym umowóm sprzedaży

Miazga soku surowego

Częśći krajanki znajdujące się w soku surowym

Miazga wody poprasowej

Częci wysłodzonej krajanki w wodzie poprasowej

Miazga wody spławiakowej

Drobne odłamki buraków lub częśći organiczne, znajdujące się w wodzie spławiakowej

Mieszadło

Aparat z mieszadłem na stacji krystalizacji służiące do przechowania lub wytwarzania cukrzycy

Mieszadło krajanki

Część urządzeń dyfuzji Nie: "Zaparzalnik"

Mieszadło rozdzielające

Urządzenie do rozdziału magmy przed wirówkami Nie "mikser"

Monogermowe nasiona

patrz: Nasiona, monogermowe

Multigermowe nasiona

patrz: Nasiona, multigermowe

Nasiona jednokiełkowe

patrz: Nasiona, jednokiełkowe

Nasiona kalibrowane

patrz: Nasiona, kalibrowane

Nasiona precezyjne

Jednokiełkowe nasiona technicznie wykonane z nasion wielokiełkowych

Nasiona, jednokiełkowe

Pojęcie ogólne dla nasion precezyjnych i dla nasion monogermovych

Nasiona, kalibrowane

Nasiona o jednakowej wielkśći (przez mechaniczną obróbkę i przez przesiewanie)

Nasiona, monogermowe

Nasiona genetycznie doprowadzone do postaci monogermowej

Nasiona, pastylkowane

Nasiona, które przez powlekanie doprowadzono do jednakowej wielkośći

Naturalna alkaliczność

patrz: Alkaliczność, naturalna

Niecukry

patrz: Niecukry

Niecukry

Często używane pojęcie ogólne dla wszystkich substancji, opróż cukru i wody znajdujące się w surowcach i w produktach przemysłu cukrowniczego Przeważnie nie uwzględnia się faktu,że oprócz sacharozy mogą występować także inne rodzaje cukrów. W przypadku gdyby była potrzeba uwzględnienia powyższego faktu, to wówczas inne rodzaje cukrów nie należą do niecukrów.

Niecukry

patrz: Niesacharoza

Niesacharoza

Substancja znajdująca się w surowcach i w produktach oprócz wody i sacharozy

Noże krajalnici

Noże stosowane w krajalnicach buraków

Oczyszczanie soku

Częeśćiowe usuwanie niecukrów z soku surowego oraz wytwarzanie termostabilnego soku rzadkiego

Odciąk soku surowego

Masa soku surowego, w stosunku do wprowadzonej do urządzeń dyfuzji masu buraków Podane liczby, -nejczęśćiej w procentach

Odciek

Pojęcie ogólne dla wszystkich syropów powstających przy wirowaniu

Odciek ciemny

Poczas wirowania cukrzycy powstały sirop

Odciek jasny

Syrop powastający przy myciu krysztalów podczas wirowania Nie: "Odciek biały"

Oddzielacz kamieni

Nie:"Łapacz kamieni"

Oddzielacz odłamków

Urządzenie do oddzielania odłamków buraczanych z wody spławiakowej lub wody z płuczki Nie: "Łapacz ogonków"

Oddzielacz piasku

Nie: "Lapacz piasku"

Oddzielacz syropu

Aparat do oddzielania syropu lub cukrzycy od oparów krystalizacji Nie: "Łapacz soku"

Oddzielacz zieliska

Urządzenia do oddzielania płynacych na wodzie spławiakowej względnie na wodzie z płuczki, częśći pochodzenia roślinnego Nie: "Łapać zieliska"

Oddzielcz ziemi

Np. rolkowy ruszt ruchomy, bęben z prętow, sito wibracyjne Nie: Lapać lub oddzielacz błota

Ogonek buraka

Dolna pocieniona część buraka

Ogławanie

Odcięcie głowy buraka, który dla ekonomicznego uzyskania cukru jest niepożądany

Opakowanie małe

Opakowanie jednostkowe do 10 kg

Opary z krystalizacji

Para powstająca przy krystalizacji przez wyparowanie

Optymalna alkaliczność

patrz: Alkaliczność, optymalna

Pastylkowane nasiona

patrz: Nasiona, pastylkowane

Pila dla brei buraczanej

Aparat do produkowania brei buraczanej

Pogorszone (zmienione) buraki

patrz: Buraki, pogorszone (zmienione)

Polaryzacja

W analytyce cukrownictwa, -powszechnie używane oznaczenie dla optycznego skrętu produktu przemysłu cukrowniczego, podane w procentach, a mierzou w zdefiniowanych warunkach (ICUMSA), w odniesieniu do wartośći skrętu czystej sacharozy, mierzonej w tych samych warunkach Dane liczbowe w °S. Nie a) polaryzować. b) cukier polaryzacyjny. c) Polarisat, płyn polaryzacyjny. Za to: a) mierzyć, oznaczać.b) Polaryzacja, polarymatrycznie wyliczona zawartość cukru.c) Filtrat, roztwór przygotowany dla oznaczenia polaryzacji

Pompa buraczana

Specjalna pompa wirowa do przenoszenia buraków z wodą

Pośpiech

Burak cukrowy, który już w pierwszym roku wegetacyjnym kwitnie i owocuje

Proces krystalizacji wyparowania

Przebieg krystalizacji wyparowania nieciągłego, od momentu nabrania syropu do aparatu krystalizacji wyparowania, do konca dogotowania.

Przewietrzanie składowanych buraków

Wprowadzenie powietrza w celu utrzymania żądanej temperatury składowania

Płuczka buraków

Odcinek lub zespół urządzeń do mycia buraków

Rafinada

Określenie handlowe dla cukru białego o bardzo wysokej czystośći

Rafinovać

Przekrystalizować

Redukujące substancje

patrz: Substancje, redukujące

Redukujące substancje

Liczby (wyniki analyz) podawa tylk z podaniem metod analitycznych. Oblicza się często jako cukier zinwertowany. Pojęcie "substancje redukujące nie można materialne zdefinowa.

Rozładunek mokry

Rozładunek buraków z wagonów lub przyczep przez spłukiwanie Nie: "Elfa"

Sacharoza

W chemii najczęściej używana pospolita nazwa dla a-D-Glucopyranosyl-b-D-fructofuranosid Z innych pospolitych nazw nie powinno się używać nazwy "cukier trzcinowy", aby nie pomylić z cukrem pochodzenia trzcinowego. (porównaj: "cukier buraczany" jako nazwa dla cukru z buraków cukrowych)

Saturacja

Część stacji oczyszczania soku w której gaz zawierająncy dwutlenek węgla wprowadzony jest do nawapnionego soku (np. 1. saturacja, 2. saturacja)

Saturowanie

Wprowadzanie do nawapnionego soku gazu o większej zawartośći dwutlenku węgla

Schemat krystalizacji

Określenie stopni krystalizacji dla uzyskania cukru

Schlammtransportwasser

Woda do hydraulicznego transportu błota saturacyjnego i/lub ziemi buraczanej

Siać

Wprowadzenie zdefinovanej ilośći łamanych kryształów w postaci slurry, w celu wzrostu tych kryształów

Skrzynka nożowa

Uchwyt nożu w formie skrynki który wkładany jest do tarczy lub bębna krajalnici buraków

Składowisko buraków

Zapas buraków, -na odpowiednio przygotowanych powierzchniach, -w zaśsięgu cukrowni

Sok

Pojęcie nadrzędne dla wodnego roztworu cukrów i niecukrów uzyskanego z roślin

Sok gęsty

Zagęszczony sok po wyparowaniu

Sok po I saturacji (karbonatacji)

Gęstwa (zawiesina), składająca się z soku oraz osadu karbonatacyjnego (np. sok po saturacji (karbonatacji) I, sok po saturacji (karbonatacji) 2)

Sok rzadki

Sok oczyszczony przed wyparowaniem

Sok surowy

Sok z buraków cukrowych, uzyskany w urzadzeniach difuzyjnych przeznaczony dla dalszej obróbki

Sok wyprasowany

Sok komórkowy buraków uzyskany przez prysowanie

Spłukiwanie

Rozładunek buraków przy pomocy strumienia wody

Staw błotny

Zbiornik ziemny do składowania błota

Stopień dyfuzji

Stosunek cukru zawartowego w soku surowym, do ilośći cukru wprowadzonego do dyfuzji

Straty dyfuzijne

Część cukru wprowadzonego do dyfuzji, który nie jest w soku surowym, -w stosunku do masy buraków

Sucha substancja

Odpowiada najczęściej bezwodej substancji

Sulfitacja

Wprowadzanie dwutlenku siarki (w cukrownictwie trzcinowym to częś procesu oczyszczania soku)

Suspensja kryształów

Mieszanina z kryształów

Suszarka niskotemperaturowa

Suszarka parowania dyfuzyjnego z suszeniem w zakresie niższych temperatur

Suszarka parowania dyfuzyjnego

Suszenie przez wyparowanie w obecności gazów obojętnych

Suszarka wyparna

Suszenie przez wyparowanie bez obecności gazów obojętnych

Suszarka wysokotemperaturowa

Suszarka parowania dyfuzyjnego z suszeniem w zakresie wyższych temperatur

Suszone wysłodki, melasowane po suszeniu

patrz: Wysłodki suszone, melasowane po suszeniu

Suszone wysłodki, melasowane przed suszeniem

patrz: Wysłodki suszone, melasowane przed suszeniem

Syroop wirowania

Syrop oddzielony y magmy na wirówce laboratoryjnej

Syrop

Określenie ogólne dla roztworów cukru o wyżśym stężeniu

Syrop międzykryształowy

Z cukrzycy wyciągany przy pomocy filtru próżniowego syrop międzykrysztalowy

Szczepienie

Mechaniczne albo termiczne działanie w celu otrzymywania zarodków krysztalów Nie szczepienie szokowe (wstrząsowe) względnie szok, wstrząs

Szkodlivy azot

patrz: Azot, szkodlivy

Szkodliwy kwas krzemowy

patrz: Kwas krzemowy, szkodliwy

Szybkość krystalizacji

Ilość masy kryształów, jaka powstała w jednosce czasu

Szybkość wzrostu kryształów

Masowy przyrost krystalysatu na jednostkę czasu i jednostkę istniejącej powierzchni kryształów

Tworzenie zarodków

Powstawanie małych zaródków krystalicznych zdolnych do rozrostu

Typ zabarwienia

Liczba pomiarowa dla wizualnej oceny cukru białego

Urządzenie do mycia buraków

np. płuczka bębnowa, płuczka dyszowa, płuczka cyklonowa

Uzyskiwalna zawartoś cukru

patrz: Zawartoś cukru, uzyskiwalna

Wapno saturacji

patrz: Błoto

Wartość Silina

Długość 100 g krajanki bez miazgi podana v m. Jest miarą powierzchni właśćiwej krajanki, lub cienkośći krajanki

Wielokorzeniowe buraki

patrz: Buraki, wielokorzeniowe

Wirówka

Woda opadowa

Woda z kondensacji wtryskowej

Woda poprasowa

Z pras wysłodkowych wychodząca ciecz

Woda spławiakowa

Woda do transportu buraków

Woda świeża do dyfuzji

Woda, -oprócz wody poprasowej- doprowadzona do dyfuzji, która uprzednio została odpowiedno przygotowana

Woda wtryskowa

Woda dla kondensacji wtryskowej

Wycinacz prób buraczanych

Przyrąd do pobierania (wycinania) prób z ładunku buraków

Wysładzona krajanka

patrz: wysłodki

Wysłodki

Krajanka po opuszczeniu dyfuzji

Wysłodki suszone

Suszone wysłodki prasowane (też prasowane)

Wysłodki mokre

handlowa nazwa wysłodków z dyfuzji częśćiowo odwodionych, -przeznaczonych do sprzedaży

Wysłodki prasowane

Wysłodzone wysłodki prasowane

Wysłodki suszone melasowane

patrz: Wysłodki suszone, melasowane

Wysłodki suszone, melasowane

Termin komercyjny zgodnie z przepisami odnośnie pasz dla mieszanki z wysłodków suszonych i melasu (także prasowanych)

Wysłodki suszone, melasowane po suszeniu

Suszone wysłodki z dodatkiem melasu po suszeniu (również prasowane)

Wysłodki suszone, melasowane przed suszeniem

Wysłodki prasowane zdodatkiem melasu wysuszone (również prasowane)

Zabarwienie

Wartość absorpcji,-uzyskana w określonych warunkach, -pom,nożona o stała 1000 Najczęśćiej używane długośći fal pomiarowych to: 420 lub 560 nm. Wielkośćią odniesienia dla wartośći extinkcji jest zawartość suchej substancji

Zabielanie

Mycie kryształów podczas wirowania przy pomocy syropu, wody lub pary

Zageszczacz

Aparat do wzbogacenia osadu prze filtrację

Zawartoś cukru

c) Uzyskiwalna zawartoś cukru Względny miernik dla tej ilośi cukru w buraku, która w normalnych warunkach fabrykacyjnych jest do uzyskania. Obliczona jest przy pomocy empyrycznego wzoru.

Zawartoś cukru

b) Ogólna zawartoś cukru Przy nazewnictwie technicznych produktów z większą ilością innych rodza cukrów (oprocz sacharoza) np. cukier płynny należy stosowa to określenie. Liczby podawa tylko t podaniem metod analyzy.

Zawartoś cukru

a) Zawartoś sacharosy Oznaczenie następuje na ogół przez polaryzację. Jeżeli w tym wypadku się mówi "zawartoś cukru" to nie będą uwzględniane inne cukry. Podawa liczby - tylko z podaniem metod analyzy.

Zawartość cukru całkowita

patrz: Zawartość cukru

Zawartość kryształów

Massowa zawartość kryształów w magmie

Zawartość miazgi

ilość krajanki krótszej od 1 cm

Zawartość niecukrów

Różnica między zawartośćią suchej substancji i zawartośćią cukru w sensie wyjasnień a) i b) pojęcia: "zawartość cukru" Jeżeli zawartość niecukrów wylicza się z zastosowaniem całkowitej zawartości cukru, to należy ją wyliczyć jako sumę istniejących rodzajów cukrów. Dana liczbowa tylko z oznaczeniem metody analitycznej; Wskazówka: Przy tej definicji nie uwzględnia się faktu,że przy suszeniu oprócz wody moga ginąć także inne substancje lotne.

Zawartość niesacharozy

Różnica pomiedzy zawartośćią suchej substancji a zawartośćią sacharozy Dana liczbowa tylko z oznaczeniem metody analitycznej; Wskazówka: Przy tej definicji nie uwzględnia się faktu, że przy suszeniu oprócz wody mogą ginąć także inne substancje lotne.

Zawartość popiołu

Liczba obowiązuje tylko z równoczesnym podaniem metody analyzy (popoł siarczanowy, popoł surowy, popioł przewodnościowy) patrz 1.5.2.3

Zawartość sacharozy

patrz. Zawartość cukru Dane liczbowe tylko z oznaczeniem metoda analitycznej

Zawartość suchej substancji

Liczby podawa tylko z podaniem metod analitycznych (grawimetryczna, refraktometryczna, aerometryczna)

Ziemia buraczana

Ziemia, która z burakami została przywieziona

Ziemia przylegająca

Ziemia przylegająca do buraków w stosunku masy czystych buraków